نام فارسی: آلسترومریا
نام انگلیسی :Alstroemeria
نام علمی :Alstroemeria spp
خانواده : Alstroemeriaceae
معرفی گیاه
آلسترومریا یکی از گیاهان گلدار چندساله از خانواده ی آمارانتاسه می باشد و با نام های دیگری همچون Peruvian lily یا lily-of-the-incas خوانده می شود. آلسترومریا یک گیاه ریزوم دار بوده و حدودا دارای ۱۲۰ گونه می باشد. اکثر گونه های آن بومی مکزیک، استرالیا، نیوزلند، مادیرا و جزایر قناری می باشند. تقریبا همه ی گونه ها به یکی از این دو مراکز محدود می شوند؛ یکی در مرکز شیلی و دیگری در شرق برزیل. گونه هایی که به شیلی محدود می شوند در زمستان رشد می کنند و گونه هایی که به برزیل محدود می شوند در تابستان رشد می کنند.
گسترش
حداقل ۱۹۰ رقم از این گیاه توسعه یافته است که بهترین ارقام، رقم هایی هستند که از هیبرید بین گونه های برزیلی و گونه های موجود در شیلی، ایجاد شده اند. که رنگهای متنوعی مانند سفید،زرد طلایی،نارنجی، گل بهی، صورتی،قرمز،بنفش،ارغوانی دارند. این ارقام تقریبا همیشه سبز هستند و این ویژگی، امتیاز آنها محسوب می شود.
ویژگی های ظاهری
ساقه
معمولا ساده می باشد و هرچه ساقه کوتاهتر باشد برگ بیشتری تولید می شود.
برگ
برگ های متناوب منظم و وارونه با رگبرگ های موازی. دمبرگ اغلب پیچیده شده به طوری که بخش زیرین آن رو به بالا قرار گرفته است. شکل برگ ها متغیر بوده و دارای لبه صاف می باشد.
گل
گل ها به دو شکل پروانه ای و ارکیده ای مشاهده می شود. گل آذین چتری، کمی دارای تقارن، دارای ۶ گلبرگ و هرکدام به طول ۵-۱ سانتی متر، تخمدان تحتانی و ۳ برگچه ای، دارای ۳ پرچم، اغلب رگه ها یا خال های خاکستری روی گلبرگ های داخلی تر دیده می شود .
السترومریا ارکیده ای
با قامتی بلند به طول ۲٫۵-۳ متر که از اوایل بهار به مدت ۵-۳ ماه دوران گلدهی دارند و در بقیه ایام سال گلدهی کمتری دارند. گلدهی بعد ازسرمای زمستان که در حد ۱۰-۱۵درجه سانتیگراد است روی میدهد.اعضای این گروه به طول مدت نور (فتوپریود) به منظور گلدهی حساس نیستند.
السترومریا پروانه ای
کوتاه قامت و سراسر سال گل میدهند.گلهایی بزرگتر در مقایسه با گروه قبلی دارند وگلهایی بزرگتر در مقایسه با گروه قبلی دارند و درجه حرارت پایین (۱۶-۱۳ درجه سانتیگراد) و طول روز بلند به گلدهی این گیاهان کمک میکند.
میوه
به شکل کپسول و ۳ برگچه ای
نگه داری
برای به گل رفتن آلسترومریا باید گیاه یک دوره ی استراحت ۲ ماهه در تابستان در دمای ۱۷-۱۶ درجه سانتی گراد ببیند که بدین منظور باید گیاهان را به یک گلخانه مخصوص منتقل کنید تا بتواند این دما را در تابستان برای گیاهان شما مهیا کند. شما می توانید پس از اتمام دوره ی گلدهی، گیاهان خود را با بیرون کشیدن گل های خشک شده و حذف شاخه های ضعیف و شکسته شده هرس کنید.
نور
محیط پرورش آلسترومریا باید نور کامل خورشید را دریافت کند و بهتر است در روز حداقل ۶ ساعت در معرض نور مستقیم خورشید قرار بگیرد. البته توجه داشته باشید که وجود نور به همراه گرمای زیاد مانع به گل رفتن آلسترومریا شده و همچنین باعث ریزش غنچه های گل و سوختگی نوک و حاشیه برگ ها و گلبرگ ها می شود.
آبیاری
آبیاری منظم تأثیر مثبتی روی گلدهی آلسترومریا دارد و برعکس آن یعنی تنش خشکی باعث عدم به گل رفتن می شود. در نتیجه بهتر است بستر آلسترومریا همیشه مرطوب باشد و به طور کلی هر ۵-۴ روز یکبار آبیاری مناسب است اما اگر در بین فواصل آبیاری مشاهده کردید که بستر خشک شده است باید حتما آبیاری انجام شود.
خاک
آلسترومریا تقریبا می تواند در هر نوع خاکی رشد کند اما برای اینکه بیشترین بازده و کیفیت را داشته باشد بهتر است یک خاک سبک با زهکشی مناسب انتخاب کنید. برای دستیابی به یک خاک سبک می توانید کود حیوانی پوسیده، کوکوپیت، پرلیت، خاک برگ و یا شن را با خاک مخلوط کنید.
کود
برای آلسترومریا نسبت های کودی مختلفی پیشنهاد شده است. بهتر است از کود نیتروژن، فسفر و پتاسیم به ترتیب با نسبت ۱۲-۴-۸ استفاده کنید. زمانی که آلسترومریا شروع به رشد کرد در اواخر زمستان یا اوایل بهار از کودی با نسبت ۱۲-۴-۸ یا ۱۰-۵-۵ به صورت محلول در آب استفاده کنید و توجه داشته باشید که کود محلول با شاخ و برگ تماس پیدا نکند. پس از یک بارکوددهی یک دوره ی ۲ تا ۴ هفته ای از تغذیه خودداری کنید زیرا این توقف کوددهی باعث به گل رفتن گیاه می شود. پس از گلدهی، مجددا می توانید تغذیه را شروع کنید. استفاده از کود منیزیم هم برای جلوگیری از زرد شدن برگ ها ضروری است.
تکثیر
از دو طریق تکثیر با بذر و تقسیم ریزوم
تکثیر با بذر
در تکثیر با بذر عمق کاشت بذرها ۰٫۶ سانتی متر می باشد. برای جوانه زنی مناسب باید بذرها یک دوره ی سه هفته ای گرما (دمای ۲۱ درجه سانتی گراد) و سپس یک دوره ی سه هفته ای سرما (دمای ۵-۲ درجه سانتی گراد) ببینند و پس از آن حداکثر بعد از ۴ هفته بذرها جوانه خواهند زد.
تقسیم ریزوم
برای تکثیر به روش تقسیم ریزوم کافی است سه مرحله زیر را به درستی انجام داد.
۱) حفاری ریزوم: باید با دقت ریزوم های گیاه را با استفاده از بیل از خاک خارج کرده به نحوی که ریزوم ها آسیب نببینند. سپس خاک روی ریزوم ها را بشویید. شما باید ریزوم هایی را انتخاب کنید که دارای ریشه در حال رشد و همچنین برگ هایی که رشدشان پایان یافته است، باشد.
۲) تقسیم ریزوم: شما به راحتی می توانید با دست یا قیچی ریزوم ها را به قطعات کوچک تقسیم کنید. باید مطمئن باشید که قطعات شما دارای حداقل یک برگ و ریشه ی در حال رشد باشد.
۳) اصلاح و تیمار: به منظور مرتب کردن قطعات ریزوم می توانید برگ های آن را تا حدود ۷٫۵ سانتی متری کوتاه کنید. همچنین بهتر است به ریزوم ها محلول قارچ کش بزنید تا آنها را از حمله ی بیماری ها در امان نگه دارید.
اکنون ریزوم ها برای کشت و کار آماده اند. باید آنها را در بستری شامل یک قسمت پرلیت و یک قسمت ورمی کولیت کشت کنید و تا زمان آغاز رشد آن ها بستر را همیشه مرطوب نگه دارید. عمق حدود ۱۰-۷ سانتی متر برای کشت ریزوم ها مناسب است. توجه داشته باشید که تقسیم ریزوم باید در طی اواخر تابستان تا اوایل پاییز انجام شود.
آفات و بیماری ها
آفات
از آفات این گیاه میتوان به شته، تریپس، کنه تارعنکبوتی، مگس سفید و نماتد اشاره کرد.
بیماری ها
نماتد، پوسیدگی ناشی از پیتیوم و رایزوکتونیا که در اثر مرطوب بودن خاک و عدم تهویه مناسب شیوع می یابد.
زرد شدن برگها:زردی برگهای گیاه السترو مریا یکی از شایع ترین مشکلات این گیاه است که دلایل گوناگونی عامل آن میشود.مثلا بالا بودن اسیدیته خاک و به بیان دیگر قلیایی بودن آن منجر به کاهش جذب عناصر آهن و منگنز میشود. و در نتیجه برگسار زرد میشود.بعد از یک دوره رشد فروان و تولید گلهای بیشمار نیز به دلیل کاهش قدرت ریشه ها و فعالیت انان،برخی از برگها زرد میشود.سردی خاک و دمای ۱۰-۱۲ درجه سانتیگراد آن نیز از دیگر دلایل زرد شدن برگسار است.
هرس
قطع و جدا سازی ساقه های آسیب دیده و شکسته از جمله کارهایی است که در طی فصل رشد انجام میشود انجام میشود.همچنین زمانی که قصد جداسازی ساقه گل را دارید ویا زمانی که گلدهی ساقه به اتمام رسیده است میتوانید این ساقه را از فاصله ۷-۸سانتیمتری خاک جدا کد. ساقه های جدید که شروع به رشد میکنند در حدود ۸-۱۰ هفته بعد،گل تولید میکنند.
کاربرد: شاخه بریده، گلدانی، فضای سبز